De Grote Zaal van De Doelen in Rotterdam is de grootste concertzaal voor klassieke muziek in Nederland met een volume van ongeveer 26.000 m³ en 2.242 zitplaatsen. De zaal is geopend in 1966. In 2009 is de zaal gerenoveerd. Als onderdeel van de renovatie is de zaalakoestiek van de zaal verbeterd.
Nieuwe klankkaatser
De belangrijkste wijziging is de nieuwe klankkaatser boven het podium. Gebaseerd op een subjectief onderzoek onder musici, gecombineerd met uitgebreide metingen in verschillende zalen, is een podium reflector voorgesteld en aangebracht. Deze reflector geeft meer definitie en helderheid op het podium en daardoor betere samenspel condities voor de musici. De nieuwe reflector neemt de functie over van de vroegere reflectoren die al boven het podium hingen tussen 1966 tot 1973. De reflector is geïntegreerd in een technisch plafond waarin ook podiumverlichting en luidsprekers zijn opgenomen. Het technische plafond heeft een vaste positie, maar is beweegbaar (omhoog voor orgelconcerten, naar beneden voor onderhoud).
Uitgebreid onderzoek in laboratoria van Peutz
De podium reflector is akoestisch geoptimaliseerd met behulp van zowel computer modellen als onderzoek met een schaalmodel 1:10. Ook in de zaal is de akoestiek geoptimaliseerd. Door het vergroten van de massa van het zaalplafond en het toepassen van nieuwe stoelen met geringere geluidabsorptie werd met name bij de lage tonen de nagalmtijd verlengd, waardoor de zaal een warmere klank heeft gekregen. De geluidabsorberende eigenschappen van de wand- en plafondafwerking en van de nieuwe stoelen zijn uitgebreid beproefd in het akoestisch laboratorium van Peutz. De luchtinblaasornamenten zijn qua geluidproductie en comfort geoptimaliseerd in respectievelijk de nagalmkamer en de klimaatkamer van het bouwfysisch laboratorium van Peutz.
Overige aanpassingen van de zaal
De achterwand van de zaal is 3m naar voren geplaatst waarbij de achterste rijen, die zich te veel buiten het akoestisch volume van de zaal bevonden, zijn vervallen. Door deze verplaatsing en het geluidreflecterend maken van de achterwand zijn zowel de geluidsterkte als de ruimtelijkheid van de klank verbeterd, met name achterin de zaal. Speciale zorg is ook besteed aan het voorkomen van ongewenste geluidsabsorptie door de vele nieuwe openingen in de wanden en in het plafond.
Het luchtbehandelingssysteem is ingrijpend aangepast waarbij het principe is gewijzigd. De lucht werd voorheen vanuit het plafond toegevoerd, nu wordt de lucht middels verdringingsventilatie onder het publieksvlak door trederoosters in de vloer toegevoerd.
Er is een vast en onzichtbaar spraaksysteem in de zaal gerealiseerd, onder andere gebruikmakend van digitale luidsprekerzuilen met kleine openingshoek.
Verder zijn adviezen met betrekking tot brandveiligheid uitgebracht.
Publicaties
Stage Acoustics: Renovation of the concert hall de Doelen, Rotterdam and other stages
Die Renovierung des Konzertsaales De Doelen in Rotterdam