Amsterdam UMC, uniek Imaging Center in gebruik genomen

14-11-2019

Sinds 31 oktober beschikt het Amsterdam UMC over een gebouw waarin alle medische beeldvormingstechnieken zijn samengevoegd. Met behulp van CT-scanners, PET-scanners en MRI's worden complexe beelden samengesteld ten behoeve van medische zorg en onderzoek. Revolutionair is de 'tracer-methodiek' die de verspreiding van bepaalde medicijnen binnen het lichaam kan volgen. Zo wordt direct zichtbaar of de medicijnen de plek bereiken waar ze effect hebben. Per patiënt kan het behandelplan op basis van deze inzichten eventueel worden aangepast, waardoor de behandeling effectiever is en de kuur vaak minder zwaar is.

Productie isotopen en tracers

Er is ook een productiefaciliteit van medische isotopen en tracers. Omdat ze ook voor andere ziekenhuizen worden geproduceerd, daalt de afhankelijkheid van de kernreactor in Petten. De isotopen worden – onder begeleiding van de marechaussee – zelfs naar buitenlandse ziekenhuizen vervoerd. De deeltjesversnellers in de kelder van het Imaging Center worden afgeschermd door metersdikke betonnen muren en vloeren en de ruimten zijn afgesloten met loden deuren.

Sinds 2010 is Peutz betrokken bij het ontwerpproces. Het gebouw ontvangt per jaar 120.000 patiënten voor een onderzoek, maar het is vooral een industrieel en technisch complex laboratoriumgebouw.

Bouwfysica

Bouwfysisch gezien wordt het gebouw gekenmerkt door een hoge mate van transparantie, met ruime daglichttoetreding via alle gevels rondom. Zonwering in de beglazing beperkt de opwarming door zonnewarmte. De thermische isolatie en de luchtdichtheid van de gevels zijn tijdens de uitvoeringsfase gecontroleerd met metingen en het gebouw heeft het BREEAM-certificaat Very Good gekregen.

Akoestiek

De akoestische opgave binnen het gebouw lag voornamelijk bij het ontwerp van de MRI-ruimten. Een MRI-scanner in bedrijf produceert veel lawaai, wat niet alleen voor de patiënten hinderlijk is, ook voor de onderzoekers in de naastgelegen ruimten. De geluidisolatie van vloeren, wanden en deuren heeft dan ook veel aandacht gekregen.

Trillingen

De trillingen die daarnaast door de MRI-scanners kunnen worden veroorzaakt, zijn verstorend voor de andere onderzoeksapparatuur binnen het gebouw. Op de 4e verdieping is het laserlab ingericht, waarvoor zelfs een VC-D klasse geldt als eis voor de vloeren. De extra zware vloeren in het gebouw en de bijzondere opstelling van de trillingbronnen binnen het gebouw moeten ervoor zorgen dat de lasers in het laserlab zonder trillingverstoring beelden kunnen vormen van eiwitten, DNA-structuren en levende cellen.

Brandveiligheid

Tot slot heeft Peutz het Imaging Center geadviseerd over brandveiligheid. Daarbij lag de nadruk op het veilig ontruimen van patiënten en onderzoekers, in geval van een calamiteit én de bescherming van de kapitale apparatuur binnen het gebouw. Er is gekozen voor een toepassing van een automatische water-mist-installatie. Waarmee een beginnende brand zeer effectief kan worden geblust en een minimale hoeveelheid bluswater wordt ingezet. De schade aan apparatuur in de andere laboratoriumruimten wordt daarmee tot een minimum beperkt.
Bij het ontruimingsconcept is rekening gehouden met het gegeven dat niet alle patiënten zelfstandig het pand kunnen verlaten. Er zijn ook patiënten van de afdeling Intensive Care, voor onderzoek in het Imaging Center. De veiligheidsvoorzieningen zijn uitgelegd op deze kwetsbaarste groep patiënten.

Windtechnlogie

Het brandveiligheidsconcept krijgt een extra dimensie vanwege de deeltjesversnellers in de kelder: over het algemeen worden nucleaire faciliteiten niet ontworpen op basis van een bezoekersaantal van ruim 400 per dag. Met de voorschriften van de Kernenergiewet als uitgangspunt, is in samenwerking met de brandweer, de arbo- en milieudienst A-UMC en de stralingsdeskundigen van de laboratoria een veiligheidsconcept opgesteld.

Binnen het gebouw worden de veiligheid en gezondheid van medewerkers, onderzoekers en patiënten door 20.000 sensoren bewaakt.

En mocht het nodig zijn, dan zijn er verschillende systemen die ingrijpen in bijvoorbeeld ventilatie, drukregeling, alarmering, blussing of ontruiming. De insluiting van de medische isotopen is daarbij een belangrijke voorwaarde om de omgeving te beschermen. Ook in dat veiligheidsconcept heeft Peutz een bijdrage geleverd met een verspreidingsonderzoek in onze windtunnel.